İnsanı İnsan Kılan Kalbinin Derinliklerinden Gelen Nezakettir

Edebiyat Gazetesi olarak Alaska Yayınları'ndan çıkan Cismani Akıl Rûhani Güç kitabının yazarı Hasan Kaya ile söyleşi gerçekleştirdik.
64

Merhaba hocam, okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz?

Başkent Ankara’da doğup büyüdüm. Çankırı İline bağlı ve kuzey sınırında kalan, iklim ve kültür olarak Batı Karadeniz Bölgesinde yer alan, Ilgaz Dağı’na komşu, Kurşunlu İlçesi nüfusuna kayıtlıyım. Yenimahalle Anadolu Teknik Lisesi Elektronik Bölümü ve Ankara Üniversitesi Yerbilimleri Mühendisliği bölümlerinden mezun oldum. Askerliğimi Hatay İlinde yedek subay olarak yaptım. Özel bir firmada şantiye şefi olarak meslek hayatına başladım. Hâlen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında Deprem Koordinatörü Şube Müdürü olarak görev yapmaktayım. Her zaman sahada olmayı sevdim, seçtim. Güzel dünyamızın birçok noktasına ve cennet vatanımızın il/ilçe bazında her karışına ayak basma şerefine nail oldum. Çalışma odaklı ve içtimâi konularda birçok şiir, makale, radyo-TV programları, seminerlerim var. Yüzlerce sertifikasyonlu eğitime katıldım, eğitim verdim. Ama hayat koşturmacasında en önemli belgenin gönül sertifikası olduğunu anladım. Birçok Sivil Toplum kuruluşunda yöneticilik yaptım, halen Ankara Uluslararası Batıkaradeniz Birliği Genel Başkanvekilliği görevini gönüllü olarak sürdürüyorum. Bir elmanın yarısı, üç kız babasıyım. İyi derecede İngilizce bilmekteyim.

Yazar Hasan Kaya

Sizce şiir nedir? Şiirde olmazsa olmaz dediğiniz öğeler var mı?

Söz kıyıda yüzmekse, şiir derin denizlere dalmaktır. Şiir sözlerin maddi görünürlüğü ile manevi düzlemdeki dansının kıvamında bir araya gelmesi; gönülden, gönüllere belli frekansta iletilmesidir. Söz bilmeyenin şiir yazması zordur, ancak her sözü bilen de şiir yazamaz. Zira insan kağıt ve kalemi eline alınca sözler ona direnir. Şiirin ne zaman dile geleceği, yazıya akacağı; suyun ne zaman sele dönüşeceğinin belli olmaması gibi, insana bağlı bir husus değildir. 

Şiir yazmak/şiirin yazdırılması için her şeyden önce binyılın seyyahı İbn-i Batuta’nın “Derdi olanın vakti olmaz” dediği gibi, insanın “Dertli” olması gerekir. Derdinde derin denizler gibi olması elzemdir. O denizlere dalacak inanç, birikim ve cesaret insanın azığı olmalıdır. Şiir yazacak akıl yeterli olsa da, yanına sağlam bir ruh gerekir. Bu akıl ve ruhun birlikteliğini onaylayacak ilahi bir enerji gerekir. Yemek tariflerindeki gibi; malzemeleri katıp, karıştırınca şiir olmaz. İçine insanȋ hasletleri katmak, sevgiyi yaşatmak, nefreti uzaklaştırmak gerekir. Eksik kaldığımız önemli bir haslet de, şiire kalbȋ ve hasbȋ olarak değer verecek bir toplum yapısının olması  gerekir. Hülasa çok çalışmak ve kendini bilmek gerekir. Zira kendini bilen her şeyi bilir.

Şairlik sizin için ne ifade ediyor? Öykü, deneme tarzında yazılar da yazıyor musunuz?

Şairlik; insana dair hasletleri, insanın sınırlarını zorlayan bir anlayışla; bir akarsuyun denize ulaşma heyecanını, devamlı şelalelerden çağlayarak hissetmesi gibi yaşamanın ve bu duygulara müptela olmanın bir tezahürüdür. Şairlik insani değerleri üstün tutarak, diğerlerine göre değil değerlerine göre yaşayarak, edebini bedeninden üstün tutma ve insanı “İnsan” kılma çabasının, ilahi bağlantı gerektiren bir yansımasıdır. Bu duyguların harmanlandığı yer şairin fabrikasıdır. Şiir bu fabrikanın mahsulü olsa da, bu fabrikanın ruhsatı sadece şaire bağlı değildir. Şairlik klasik bir meslekten çok, insanın ruhuna yakışan bir elbiseyi giymeye benzer. Şair emek harcar, kitap okur, tefekkür eder, vaktini ilim yolunda harcar. Ancak; bu ilahi elbiseyi ne zaman giyeceğini kendisi dahi bilemez. Şiir çalışmaları haricinde değişik konularda birçok radyo/TV programları ve makalelerim var. Kitap okumayı seviyorum, yazmakta beni rahatlatıyor. Ancak kamu hizmeti ve STK faaliyetlerinden dolayı yazdıklarımı derlemeye yeterince vakit bulamadığımda oluyor.

Yazma yolculuğunuzdan kısaca bahseder misiniz? Bu yolculukta size kimler destek oldu?

Çocukluk dönemimden bu yana kitaplara ve söze uzak değilim. Tam bir kitap kurdu olduğum söylenebilir. Havuzda toplanan suyun akması gerektiği gibi, belleğimde ve ruhumda toplanan sözlerin kendi hayat bakışım, inancım, maneviyatım ve dünyadaki mazlumların yaşadığı sıkıntıların azaltılması konusunda İslam’ın sancaktarı olan necip Türk Milletinin bir ferdi olmanın üzerime yüklediği sorumluluk beni her zaman derdimi ifade etmeye zorlamıştır. Ben şiirin ilahi yönüne ve büyüsüne inananlardanım. Bu yüzden çocukluk döneminde yazdığım şiirlerimi arşivlemedim. Onları paylaşınca adeta büyüsü bozulup, elimden bu yeteneğim alınacak gibi bir hissiyata sahiptim. Ama zaman ilerledikçe gördüm ki paylaşım sadece mal ve mülkle ilgili değil. İnsan Rabbinin ona verdiği her şeyin fazlasını paylaşması gerekir. Paylaş ki kaderin değişsin. Bende elimden geldiğince paylaşmaya çalışıyorum. 

Mehmet Akif Ersoy’un şiirleri ve İstiklal Marşı çocukluğumdan bu yana  beni çok etkilemiştir. Türk İslam anlayışına sahip şair ve yazarların maneviyat bütünlüğü, bana her zaman samimi gelmiştir. Ama okuduğum kitapları seçerken tutucu bir anlayışta değilim. Her kitapta en az bir güzel nokta olduğuna inanırım. Mesele o noktayı yada noktaları bulup, kendi bakış bütünlüğünüzle harmanlayabilmek. Kamuda şahit olduğum; liyakatsizlikler, yönetim beceriksizlikleri ve Mobbing olaylarına bizzat maruz kalmak ruhumda yoğun bir enerji birikimi ile bambaşka, yepyeni bir başlangıca sebebiyet oldu. Şimdiki aklım ve bakışımla; bu yaşadığım olayları ve kişileri de, ikinci yazma dönemimin oluşmasına vesile oldukları için sitayişle anıyorum. Çünkü yaşadıklarım, bende suları aşan seller misali, Tevhid şiarına dört nala koşan dünya hayatını anlama konusunda büyük bir heyecana sebep oldular. Allah onlardan razı olsun ve de onları ıslah etsin. Türk Milletini de, bu kutsal “İlay-ı Kelimetullah” davasında koruyup, yüceltsin.

Kitabınız Alaska Yayınları’ndan çıktı. Kitabınızda şiirseverleri ne tür şiirler bekliyor? İpucu verir misiniz?

Cismâni Akıl Rûhâni Güç isimli kitabımın; ülkemize ve sınırları aşan coğrafyalara hitap eden Alaska Yayınları’ndan çıkması, beni ziyadesi ile bahtiyar etmiştir. Kitap; “Cismâni Akıl Rûhâni Güç, Türk Milleti, İnsana Dair, Dünya Hayatı” isimli dört bölümden oluşuyor. Her bölüm; o bölümün konusu hakkında girizgah ve konu bütünlüğüne sahip 15 şiirden oluşmakta olup, toplam 60 şiir içermektedir. Kitaba Cismâni Akıl / Rûhâni Güç ismini vermemin asıl nedeni; hayata insan merkezli bakan, insan ruhuna dair hasletleri önceleyerek, tarihte üstün başarı seviyeleri yakalayan Türk medeniyet kodlarımız ile modern çağın kodları arasında çevrimiçi bir bağlantı kurma isteğimden kaynaklanmaktadır. Tüm dünyaya hitap edecek, insan merkezli bir medeniyet inşa etmek, mazlum dostu Türkler için ilahî bir yazgıdır. Kim bilir? Belki bizler de bu duruma vesile olacak, şanslı bireyler olabiliriz. 

Anda kalarak gelenekten, geleceğe bir bağlantı kurma ve bu bağlantı ile yaşadığımız dünyada insanlığa dair azalan umutları artırma çabası ile yazdığım şiirlerimde; diğerkamlık, kapsayıcılık, misafirperverlik, şefkat, merhamet, iyilik gibi insana dair hasletleri yaşama ve yaşatma endişesi bulunmaktadır. Bu endişenin kaynağı; tarihin her döneminde insanlığa yön veren ve üstün başarı seviyelerini yakalayan ecdadımızın ve Türk İslam anlayışının omuzlarıma yüklediği sorumluluk duygusudur. Zira kendi zahirinde ilahi bir frekans yolculuğunda akıp giden iyilik ve kötülük mücadelesinde insana düşen, iyiliğinde kötülüğünde tek millet olduğunu anlaması ve tarafını seçmesidir. Doğru yada yanlış tarafı seçeceği anahtarın kendi içinde olduğunu anlayan insan, başarıya bir adım yaklaşmış olacaktır.

Sefer ve kendini tanıma niyeti ile yolculuk etme anlayışına sahip olduğum dünya hayatında, öne çıkan başarılı insanların ortak bir özelliğinin de kitap okuma alışkanlıkları olduğunu gördüm. Benim de en büyük kazancım, bu alışkanlığa sahip olmamdır. Bu kitaptaki şiirlerim, geçici dünya hayatını "İkra" şiarı ile okuma alışkanlığımdan elde kalan duygularımın bir yansımasıdır. İçimde akıp duran şelale benzeri duyguların, akıl ve ruh süzgecime takılan kısmı olan şiirlerimi yazarken dikkatimi çeken; mısraların başlangıçlarındaki simetrinin bitişlerde de olmasıydı. Bir kurgudan çok, iç âlemimden yansıyan bu özel durumu araştırdığım kadarı ile dünyada da benzeri olmadığını gördüm, mutlu oldum. İnşallah siz kıymetli okurlarımla, bu mânâda da bir frekans yakalamış olur ve mahcubiyet yaşamam.   

Başucu yazar, şair ve kitaplarınız nelerdir? Yazarların ve kitapların hayatınıza nasıl bir etkisi oldu?

Dünya ve Türk klasiklerinin yanında; Lev Tolstoy, Farabi, Muhibbi, Yunus Emre, Mehmet Akif Ersoy, Necip Fazıl Kısakürek, Yahya Kemal Beyatlı, Sezai Karakoç, Abdürrahim Karakoç, Nurullah Genç gibi şairleri sever ve okurum. Yazılan bütün kitaplar övgüyü hak eder. Özellikle edebiyatın önem bulmadığı bizim gibi toplumlarda yazmak; övgüye mazhar, çok büyük bir cesaret işidir. Mutlak anlamda bakıldığında insan hayatı çok sınırlıdır. Başkalarının kitapları, başka insanların hayatı, tecrübesi, bakışı ve farklılıklarını yansıttığı için; her kitap bir hayattır aslında. Kitap okuyan insan da kısıtlı olan kendi hayatının yanı sıra, başkalarının hayatını da yaşamış olur. Ufku, vizyonu değişir; tekamül yolunda ilerlemiş olur. Kitap okumak sınırlı hayata sahip insanoğlu için, aynı zamanda ilahi enerji ile bağlantı kurmanın da bir yolu diye düşünüyorum. İkra emri ile başlayan muhteşem bir kutsal kitabımız olmasına rağmen, “İkra” şiârına bu kadar uzak bir toplum olmamız anlaşılır gibi değil. Sınırlı yapımıza, Sınırsız Güç’le irtibat imkânının verilmesi büyük bir lütuftur. Bunu inatla görmezden gelenlerle irtibatın kesilmesi, asaleti olanlara matuftur.  

Üzerinde çalıştığınız yeni bir kitabınız var mı? Okuyucularınıza ipucu verir misiniz?

Bugüne kadar yazmış olduğum denemeler, makaleler, köşe yazıları ve değerlendirme yazılarımı bir kitapta toplamak istiyorum. Milli ve manevi değerler ekseninde, önce kendimden başlayarak insanı “İnsan” kılmak arzusuyla bir çok farklı konuda yazdığım bu yazıları, okurlarımın da beğeneceğine yürekten inanıyorum. Dünyanın hangi noktasında olursa olsun; meşrep, soy, sop gibi özelliklerine bakılmadan, insanın acısını kalbî ve hasbî olarak hissedebilmek; yapılan her hareketin özüne yansıdığı, adeta bir titreşim havuzu olan hayatı anlamanın en önemli merhalesidir. Bu mânâda yazacağım kitapların okurlarımla aramda derin bir etkileşim ve köklü bir bağlantı kurmasını arzu ederim.

Son olarak okuyuculara söylemek istediğiniz bir şey var mı?

Dijital çağın gerekleri ile medeniyet kodlarımızı, adalet ekseninde yeniden buluşturmanın şifreleri; kültür, sanat, eğitim, fen, felsefe, iktisat ve içtimai hayat gibi insanı ilgilendiren bütün konularda, insanı merkeze alan bir anlayışta gizlidir. İnsanı, insan kılan; makyaj ve pahalı kıyafetler değil, kalbinin derinliklerinden gelen nezakettir. İnsanî bakışın vazgeçilmez ilkesi olan kul hakkı, insanlığın nüvesini teşkil eder. İnsanın kalemine güç, gönlüne sevinç dolması için, soy ve sop gözetmeksizin her an mazlumların acısını duyması, çalışması ve üretmesi gerekir. İnsanın hayatta azaltmak istediği bir kötülük varsa, temizliğe önce kendi içinde başlamalıdır. İnsanın kendi ile mücadelesi ruhunu tanıması ile başlar. Niyetin gücü, adımların büyüklüğünü belirler. Gönül dili bilip, hata yapmak; çok dil bilip, hatasız olmaktan iyidir. Bu onurlu insanlık mücadelesi; sadece kan ve gözyaşıyla değil, kalem ve kağıtla mücadele ederken acı duyarak, yanlış yapma ihtimaline karşın doğru yolu seçerek, sabır ve heyecan arasındaki muhteşem dengeyi kurarak kazanılabilir. Kıymetli okurlarım; Haydi! Bu mücadelede birlikte yol alalım…

( Hide )
  1. Kardeşiz nefessiz okudum kutluyorum selam ve muhabbetlerimle

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      Hasan Kaya

      Sil
  2. Kalemine yüreğine sağlık Uzun Adam

    Ferdi Reisden selamlar

    YanıtlaSil
  3. Kıymetli Başkanım yüreğine sağlık

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim..
      Hasan Kaya

      Sil
  4. Tebrik ediyorum çok beğendim. Başarılarınızın devamını diliyorum...

    YanıtlaSil
  5. Yaratıcılığınız harika olmuş, tebrik ederim, başarılarınızın devamını dilerim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Neden adsız çıkıyor adımı söyleyebilirim Karya ANADOLU, ANADOLUKIZI, MAVİANKAKIZI,

      Sil
    2. Çok teşekkür ederim

      Sil
  6. ÇOK KIYMETLİ BAŞKANIM MUHTEŞEM MUHTEŞEM MUHTEŞEM BAŞARILARINIZ DAİM OLSUN

    YanıtlaSil
  7. Kıymetli dostum, şiirin yürekleri ısıtması gereken bu dönemde, çok değerli bir esere imza attığın için teşekkür ederim, selam ve tebriklerimi sunarım
    Savaş Tulgar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kardeşim...

      Sil
  8. Bülent Yıldırım6 Ekim 2025 12:30

    Emeğinize yüreğinize sağlık Hasan bey

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim Bülent Bey

      Sil
  9. Bu söyleşi, insan olmanın özü üzerine içten ve derin bir hatırlatma; kalbin derinliklerindeki nezaketi, şiirin ruhunu ve vicdanın sesini duyuruyor.
    Değerli,
    Hasan Kaya’nın sözlerinde “insanı insan kılan” şeyin dışsal başarılar değil, gönülden gelen samimiyet, merhamet ve insanî değerler olduğu vurgusu
    “Kalbin derinliklerinden gelen nezaket, insanı insan kılar.”
    İçsel erdemin, dışsal görünüşün önünde tutulduğu bu hatırlatmaya kulak vermek istiyorum.Kutluyor, başarılarınızın daim olmasını en içtendileklerimle gönülden diliyorum.👏👏🍀📚🙏🏻🌺

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kıymetli ablacım

      Sil
  10. maşaAllah vok güzel yüreğine kalemine sağlık başkanım

    YanıtlaSil
  11. Çok güzel tebrikler. Harika bir yazı olmuş.

    YanıtlaSil
  12. Süleyman ABACI6 Ekim 2025 12:39

    Kıymetli, Hemşerim Tanıtım ve Sunumlarınızda Sizin Hoş, Güzel ve gür sesinize alışmıştık, Ama yazılarınızda bilgelinizle birleşince Şiir tadında Harika olmuş. Tebrik eder Başarılar dilerim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kıymetli akrabam. Varol

      Sil
  13. Söyleşiniz bile mükemmel bir üslup içinde şiir misali akıcı olduğu açıktır. Gonul gözü açık olanın dili ve kalemine açıktır herhal. Coşkun bir sel misali gonul gözünden süzülen eserlerinin bekleyeceğiz.. yolunuz açık kaleminiz kavi olsun INSAALLAH. Hasan Cebeci

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kıymetli Genel Müdürüm. Varolun

      Sil
  14. Hayırlı olsun, kalemine sağlık hemşerim. İnşallah en kısa zamanda temin edip okuyacağım. Yolun açık olsun.

    YanıtlaSil
  15. Çok kıymetli Başkanım emeklerinize ve gönlünüze sağlık umarım sizden canlı canlı dinlemek de arzusu içerisindeyiz Sağlıcakla kalın

    YanıtlaSil
  16. Henüz kitabınızı okumadım. Ama röportajınızdan anlıyorum ki içten samimi bir eser ortaya çıktığına dair ip uçları veriyor.
    Hayırlı uğurlu olsun değerli kardeşim Hasan bey.
    Mahza röportajınız başlı başına bir eser niteliğinde kıymete değer..
    Tebrikler...

    YanıtlaSil
  17. Ali osman Gürkan6 Ekim 2025 13:26

    Eline yüreğine sağlık hemşerim başarıların daim olsun çok memnun oldum devamı gelir inşallah selam ve dua ile...

    YanıtlaSil
  18. Kaya Yıldız6 Ekim 2025 13:44

    Ağzına, gönlüne ve yüreğine sağlık Hasan Kardeşim. Akıcı, bir o kadar da eğitici ve farkındalık oluşturan, okurken haz veren güzel bir söyleşi olmuş. Başarılarının ve güzel eserlerinin devamını diliyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kıymetli Genel Müdürüm varolun

      Sil
  19. Farkınızın farkını fark ettirdiğinizi muhteşem ötesi güzel bir çalışma olmuş başkanım .Elinize ,kaleminize ve yüreğinize sağlık .Soluksuz olarak bir seferde okudum.Yerli ve milli olmanız daha da. Bir anlam katıyor .Edebiyat camiasına ve gönül coğrafyamıza hayırlı ve uğurlu olması dileğiyle.Selam ve sevgilerimle

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim Mehmet Başkanım hemşehrim

      Sil
  20. ERBİL İLYAS6 Ekim 2025 19:41

    gerçekten çok başarılı bir calisma icinizdeki guzel cevherin disa yansimasi basarinizin devamini

    YanıtlaSil
  21. Anadolu bozkırından çıkmış Bayii güzel insan, Türkçemizin zenginliği sizin gibi değerlerin çokluğuna bağlıdır, tebrikler

    YanıtlaSil
  22. Erdoğan Kahveci
    Bir kaç yıldır tanırım. Kalemine, gönlüne sağlık. Bulunduğu ortamı gönlüyle, sözüyle, muhabbetiyle anında güzelleştirebilen bir gönül insan. Böyle bir gönülden de kelimelerin hazinesi şiir olarak dökülür. Biz buna şahitz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kıymetli Başkanım. Varolun

      Sil
  23. Kıymetli Başkanım Kaleminize kuvvet başarılar dilerim

    YanıtlaSil
  24. Sultan seyhan7 Ekim 2025 04:53

    Kaleminize ve gönlünüze sağlık, daim olsun inşallah

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kıymetli Başkanım

      Sil
  25. Hasan bey sizi kutluyorum kaleminize yüreğinize sağlık.

    YanıtlaSil
  26. Yüreğine sağlık Hasan kardeşim tebrik ediyorum başarılarının devamını diliyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kıymetli Başkanım

      Sil
  27. Sevgili dostum günümüzde insanlar birçok sorunla uğraşırken şiir yazmak ve bu yolculuğa çıkmak sizin ne kadar saf ve temiz duygulara sahip olduğunuzu gösteriyor. Ülkemiz için de ne kadar çaba sarfettiğinizi biliyorum. İnşallah gelecek kuşaklara da aydınlık yarınlara bir vesile olur. İlk fırsatta alıp okuyacağım. Başarılarınızın devamını dilerim. Abdullah Yenigün

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim kıymetli kardeşim/Başkanım

      Sil
  28. Yüreğinize ve kaleminize sağlık, çok başarılı bir kitap olacağına canı gönülden inanıyorum.

    YanıtlaSil
  29. Hasan Kaya’nın “Cismani Akıl Ruhani Güç” kitabı, akıl ile ruh arasındaki dengeyi derin ama şiirsel bir dille anlatıyor. Her sayfası insana kendini yeniden düşünme fırsatı veriyor. Sade ama etkileyici üslubu sayesinde hem düşündürüyor hem de içsel bir huzur bırakıyor. Gerçekten kalpten yazılmış bir eser

    YanıtlaSil
  30. Saygı değer müdürüm. Eline emeğine sağlık dilerim. Bol okumalı olsun inşallah.

    YanıtlaSil
  31. Elinize, emeğinize, yüreğinize sağlık

    YanıtlaSil
  32. Müdürüm güzel insan elinize, emeğinize, yüreğinize sağlık.

    YanıtlaSil

1932-2025 © Edebiyat Gazetesi
ISSN 2980-0447