Erken Cumhuriyet dönemi yazarları arasında önemli bir yere sahip olan Memduh Şevket Esendal’ın “Ayaşlı ile Kiracıları” romanı, önce Vakit gazetesinde tefrika edilir ardından da 1934’te kitap olarak yayımlanır.
1942 CHP Roman Yarışması’nda ise beşincilik ödülünü alır. Ayaşlı ile Kiracıları romanı, Ayaşlı İbrahim Efendi’nin tek tek odalarını kiraya verdiği bir apartmanda geçer. Romandaki tarih ve yer; edebiyat otoritelerince, bürokratik kurumların varlığı nedeniyle otuzlu yılların Ankara’sı olarak kabul görür. Ayaşlı ile Kiracıları, kapalı bir toplumdan çağdaş cumhuriyete geçişin ilk sancılarına odaklanır daha çok. Roman anlatıcısının yaşamına değen her birey/kiracı bu hızlı değişimin karakteristik öğeleri konumundadır. Başta sevgisizlik olmak üzere; çıkarcılık, dedikoduculuk, bencillik ve samimiyetsizlikler, toplumsal dönüşümdeki yer yer çürümelerin apaçık göstergesidir. Öyle ki, parasal dürtüler, ahlaki bütün değerlerin önüne geçmekte hatta ikili ilişkilerdeki aşırı ilgisizliği de beslemektedir. Romanda, genç cumhuriyetin hedeflediği çağdaş toplumsal yapıyı birey olarak bir kişi temsil etmektedir: Romanın anlatıcısı… Adını hiçbir zaman öğrenemeyeceğimiz bu anlatıcı; adil, çalışkan, samimi ve aydın bir insan. Bütün bu olumsuzlukları sorgulayan ve sürekli sorularıyla çıkış arayan… Yazar da, çağdaşlaşma yolculuğundaki bu tür sancıların “gelip geçici” olduğunu “kiracılar” imgesiyle hissettiriyor aslında…
Kitabı indirmek için tıklayınız.
Türkiye’nin aylık tek Edebiyat Gazetesi, öykü, deneme, yazı, şiir ve söyleşilere yer vermektedir.